रांची : झारखंडच्या रांचीमध्ये विशेष पीएमएलए न्यायालयाने शनिवारी जामताड़ाच्या पाच सायबर गुन्हेगारांना मनी लॉन्ड्रिंग प्रकरणात दोषी ठरवले आहे. या आरोपींवर सायबर क्राइम सिंडिकेट चालवण्याचाही आरोप होता, जो सिद्ध झाला आहे. त्यांना २३ जुलै रोजी शिक्षा सुनावली जाऊ शकते.
सूत्रांच्या माहितीनुसार, धन शोधन निवारण अधिनियम (पीएमएलए) अंतर्गत दोषी ठरवलेल्या व्यक्तींमध्ये गणेश मंडल (५१), त्याचा मुलगा प्रदीप कुमार मंडल (३०), संतोष मंडल (५१), पिंटू मंडल (३३) आणि अंकुश कुमार मंडल (२७) यांचा समावेश आहे. त्यांच्या विरोधात २०१९ मध्ये आरोप पत्र दाखल करण्यात आले होते.
ईडीने झारखंड पोलिसांच्या एफआयआर आणि आरोप पत्राची दखल घेतल्यानंतर या सायबर गुन्हेगारांविरुद्ध पीएमएलए अंतर्गत आपराधिक आरोप लावले, ज्यात त्यांच्यावर बँक अधिकारी असल्याचे भासवत भोळ्या-भाबड्या लोकांच्या खात्यातून पैसे अवैधरीत्या काढल्याचा आरोप आहे. ईडीने सांगितले होते की, आरोपींनी इतर व्यक्तींना फसवून त्यांच्या बँक खात्यांमध्ये आणि कुटुंबातील सदस्यांच्या बँक खात्यांमध्ये पैसे ट्रान्सफर केले होते. हे पैसे घरांच्या बांधकामात आणि वाहनांच्या खरेदीत गुंतवले होते.
२०२० मध्ये ओटीटी प्लॅटफॉर्म नेटफ्लिक्सवर स्ट्रीम केलेल्या ‘जामताड़ा’ या वेब सीरीजमध्ये या जिल्ह्यातील सायबर क्राइमची सविस्तर माहिती दिली होती. त्यानंतर जामताड़ा संपूर्ण देशात सायबर क्राइमच्या प्रकरणांसाठी चर्चेत आला होता. तेव्हापासून पोलिस या भागात सक्रिय आहेत.
देशात गेल्या काही वर्षांत फिनान्शियल फ्रॉडच्या घटनांमध्ये वाढ झाली आहे. लोकलसर्किल्सच्या एका ताज्या सर्वेक्षणात असे म्हटले आहे की गेल्या ३ वर्षांत ४७% भारतीयांनी एक किंवा अधिक फिनान्शियल फ्रॉड अनुभवले आहेत. म्हणजेच देशातील अर्धी लोकसंख्या सायबर ठगांच्या आवाक्यात आहे. कुठल्याही प्रकारे ठग लोकांना फसवत आहेत. या सर्वेक्षणात असेही म्हटले आहे की यूपीआय आणि क्रेडिट कार्डशी संबंधित फिनान्शियल फ्रॉड सर्वाधिक सामान्य आहेत. निम्म्याहून अधिक लोकांनी क्रेडिट कार्डवर अनधिकृत शुल्क लावल्याचा सामना केला आहे. सर्वेक्षणात गेल्या ३ वर्षांचा डेटा समाविष्ट आहे.
या आधारावर लोकलसर्किल्सने म्हटले आहे की १० पैकी ६ भारतीय फिनान्शियल फ्रॉडची माहिती रेगुलेटर्स किंवा कायदा अंमलबजावणी एजन्सींना देत नाहीत. सर्वेक्षणात सहभागी झालेल्या लोकांपैकी ४३% लोकांनी क्रेडिट कार्डवर फसवणूक झालेल्या व्यवहारांची माहिती दिली आहे. ३६% लोकांनी सांगितले की त्यांच्या सोबत फसवणूक झालेली आहे.
क्रेडिट कार्ड फसवणुकीबद्दल ५३% लोकांनी अनधिकृत शुल्काबद्दल सांगितले आहे. आरबीआयच्या डेटाबद्दल बोलायचे झाले तर २०२३-२४ मध्ये फसवणुकीच्या घटनांमध्ये १६६% वाढ होऊन ३६ हजारांहून अधिक प्रकरणे नोंदवली गेली आहेत. देशभरात सायबर क्राइम थांबवण्यासाठी अनेक प्रयत्न केले जात आहेत.